صنعت ۷۰۰۰ ساله صنعت سنگ ایران

بشر از ۱۳ هزار سال پیش به انواع سنگ ها در طبیعت به دلیل ویژگی های بارز طبیعی آنها توجه داشـتـه اسـت. امـا در ایـران عـلـیـرغـم اینکه هنر سنگ کاری از قدمت ۷ هزار ساله برخوردار است، صنعت سنگبری از پیشینه چندانی برخوردار نیست. البته آثار به جای مانده از دوره های هخامنشی ها، اشکانیان، سلوکی ها و ساسانیان حکایت از نقش و اهمیت سنگ تراشی نزد مردم ایران قبل از اسلام دارد،

اما این حرفه در دوره نخستین ظهور اسلام در ایران، رونق و رواج دوره های گذشته را از دست داد و به دلیل ممنوعیت پیکرتراشی، سنگ تراشان تمامی سـعـی خـود را صرف حجّاری انواع سنگ قبر نمودند. این در حالی بود که پیکرتراشی در دیگر نقاط دنیا در حال خلق آثار ماندگاری بود که خلق اثر مجسمه داوود نبی توسط میکل آنژ، از آن جمله است. طراحی و تولید فرآورده های سنگی متناسب با رشد شهرها و صنعت معماری در دنیا رشد یافت، اما به رغم سابقه حرفه سنگبری در ایران، شاهد توسعه این صنعت در کشورمان نبوده ایم.
ایران اگرچه پس از ایتالیا، چین و هند در جایگاه چهارم تولید سنگ تزیینی در دنیا قرار دارد، ولی کشورمان کماکان نتوانسته سهم سرانه صادرات این بخش را حتی به ۱ درصد هم برساند. از سوی دیگر، سهم صادرات سنگ های تزیینی حتی به ۱ درصد صادرات غیرنفتی نیز نمی رسد. این در حالی اسـت که کمتر کشوری در جهان دارای تنوع سنگ های تزیینی ایران است. کشورمان از نظر تعدد، تنوع و غنای ذخایر سنگ های تزیینی جایگاه ممتازی در جهان دارد و حتی برخی سنگ های کشورمان مانند انواع تراورتن ها و مرمریت های الوان، منحصر به فرد است.
در حال حاضر عمده ترین ذخایر سنگ های تزیینی و نمای ایران عبارتند از معادن سنگ چینی نی ریز، معادن سنگ چینی میبد و قروه، سنگ گرانیت همـدان، تـراورتـن رنگی آذرشهر، تراورتن سفید محلات، مرمریت نجف آباد و لاشتر، معادن سنگ چینی الیگودرز و ذخایر سنگ آباده، کلاردشت، خرمدره، زنجان و گناباد که از مهم ترین سنگ های مورد مبادله در سطح جهان به شمار می آیند.